Meerjarig onderzoek onder Oekraïense vluchtelingen

Afbeelding bij Meerjarig onderzoek onder Oekraïense vluchtelingen

Meerjarig onderzoek onder Oekraïense vluchtelingen

Na de invasie in Oekraïne op 24 februari 2022, vluchtten veel Oekraïners naar Nederland. Ondertussen verblijft hier al lange tijd een grote groep ontheemden die ondertussen probeert door te gaan met hun leven. Labyrinth is betrokken bij grootschalig veldwerkonderzoek onder deze groep.

Opzet van het onderzoek

Sinds februari 2022 hebben veel Oekraïense ontheemden zich gevestigd in Nederland. Om inzicht te krijgen in hun structurele en sociaal-culturele positie heeft Labyrinth in 2023 en 2024 in opdracht van het Wetenschappelijk Onderzoek- en Datacentrum (WODC) het veldwerk verricht voor de survey ‘Longitudinaal Onderzoek Cohort Oekraïense Vluchtelingen’ (LOCOV).

Naast het WODC en Labyrinth, zijn ook het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), de Erasmus Universiteit Rotterdam (EUR) en het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) betrokken bij het onderzoek. Het onderzoek wordt gefinancierd door het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) en het ministerie van Justitie en Veiligheid (JenV).

Dit is het eerste representatieve onderzoek onder de groep Oekraïense vluchtelingen. In de eerste wave is gevraagd naar verschillende thema’s, zoals sociale contacten, werkervaring, financiële situatie en de oriëntatie op Nederland en het herkomstland.

Veldwerk

In oktober 2023 is Labyrinth van start gegaan met het veldwerkonderzoek. Tot en met februari 2024 hebben wij een online vragenlijst uitgezet en is het interviewteam van Labyrinth door heel het land getrokken om zoveel mogelijk mensen te spreken die vallen onder de Richtlijn Tijdelijke Bescherming. De vragenlijst is vertaald naar het Oekraïens en Russisch en getest onder de doelgroep. Alle interviewers voor dit onderzoek waren van Oekraïense herkomst. Op die manier konden wij de doelgroep goed bereiken en hun situatie duidelijk in beeld brengen. Uiteindelijk hebben 3460 mensen de survey volledig ingevuld. Onze rapportage kan je hier terugvinden.

Toekomstperspectief

Het WODC heeft de door Labyrinth verzamelde data geanalyseerd en een rapport uitgebracht met bevindingen. De groep Oekraïense ontheemden probeert hun draai te vinden in Nederland. Zo maakt 60% gebruik van de mogelijkheid om te werken. Tegelijkertijd blijft een deel werkloos en zouden sommigen meer uren willen werken. Daarnaast woont de meerderheid in gemeentelijke opvanglocaties en vinden ze dat ze de Nederlandse taal nog niet goed machtig zijn. Volgens het WODC zou een verbetering van de taalvaardigheid mogelijk leiden tot meer kansen en beter toekomstperspectief in Nederland. Het rapport ‘Tijdelijk thuis?’ van het WODC is hier te vinden.

Herhaling onderzoek

Om te kunnen zien hoe de situatie en positie van Oekraïense ontheemden zich ontwikkelen is het nodig om deze groep te blijven volgen. Vandaar dat het een longitudinaal onderzoek is. Door over meerdere jaren dezelfde groep te mensen te volgen kunnen we meer inzicht krijgen op het gebied van deze thema’s. In 2025 zal daarom de volgende wave (Wave II) plaatsvinden. Op deze manier kan de doelgroep over langere tijd worden gevolgd. Dit geeft meer duidelijkheid over wat er goed gaat en ook wat eventueel kan worden verbeterd in de situatie van Oekraïense vluchtelingen.

Eerder veldwerkonderzoek door Labyrinth

Labyrinth werkt al langere tijd samen met het WODC en heeft eerder geholpen met het uitvoeren landelijk veldwerkonderzoek. Een voorbeeld is grootschalig veldwerk onder Syrische statushouders. In december 2024 ronden wij de vierde wave voor deze groep af. Lees hier meer over eerder onderzoek.

Wilt u meer weten over hoe we uw organisatie kunnen helpen bij het uitvoeren van (grootschalig) veldwerk? Neem dan gerust contact met ons op.